CHP Genel Başkan Tarım Politikalarından Sorumlu Başdanışmanı Orhan Sarıbal, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında, İzmir'in Buca ilçesine bağlı Belenbaşı köyündeki 2B sorunu, artan gübre fiyatları, doğal afetlerden zarar gören zeytin üreticilerinin durumu, depolarda çürümeye terk edilen soğan ve patates ile TMO'nun ayçiçeği yağı ithalat kararını değerlendirdi.
Köylüye hakkını verin
2B yasası çıktıktan sonra bazı bölgelerde ciddi sorunlar yaşandığını kaydeden Sarıbal, sorun yaşayan yerlerden biri olan İzmir'in Buca ilçesine bağlı Belenbaşı köyünde yaşananları aktardı. Belenbaşı köyüne komşu Karaağaç köyünde 2B arazileri için 7 yıl önce dönüm başına 2 bin 500 lira fiyat belirlerken, bugün Belenbaşı köyü için dönüm başına 90 bin TL arasında fiyat çıkarıldığı bilgisini veren Sarıbal, şöyle devam etti:
"Milli Emlak Dairesi, bu fiyatı belirlerken köyde herhangi bir inceleme yapmamış. Köylülerin gelirini dikkate almadan, masa başında, 7 yıl öncesine göre 36 kat fazla fiyat belirlemiş. Köylüler 3 ay içinde başvuruda bulunmaz ise haklarını yitirecekler. Köylülerin fiyat üzerinde pazarlık yapma imkanı yok. Ya bu paraları verecekler ya da köylerinden, bahçelerinden, tarlalarından olacaklar. Bu insanlar 80 yıldan fazla zamandır burada yaşıyor. Para ödemeyelim demiyorlar. Yeni bir komisyon kurulsun ve ödenecek bir miktar belirlensin, köylüler tarlalarının sahibi olsun. Bu yapılan işlemle insanların elinden ekmeğini, yaşamını, geçmişini almaktır. Bu topraklar bu insanların, bu topraklar çiftçilerindir. Bu topraklardan kimsenin kimseyi kovma hakkı yoktur."
Gübre fiyatları durdurulamıyor
Çiftçilerin en büyük sorunlarından olan ve her gün zam gören gübre fiyatları üzerine de değerlendirmede bulunan Sarıbal, "Çiftçinin en fazla kullandığı 5 gübre çeşidinde son bir yıldaki fiyat artışları yüzde 53 ile yüzde 90 arasında gerçekleşti. Bu artışa rağmen, çiftçi gübre bulamıyor, çünkü yeterli üretim yok. Yoğun gübre kullanımının yaklaştığı bir dönemde çiftçi para bulsa bile gübre bulamayacak" dedi. Gübre fiyatlarındaki artışın nedenin kamuya ait fabrikaların satılması olduğunu vurgulayan Sarıbal, "AKP döneminde 7 fabrikanın özelleştirilmesinden toplam 266 milyon dolar gelir elde edildi. Ama aynı AKP döneminde ithal edilen gübreye 20 milyar dolar para ödendi. Kamuya ait gübre fabrikaları özelleştirildiği için çiftçimiz "serbest piyasa" denilen acımasız çarkın arasında eziliyor. Çiftçinin gübre sorunu yokmuş gibi bir de AKP, 2021 yılı desteklerinde gübre desteğini 52 milyon azaltılarak, 840 milyondan 788 milyon liraya düşürdü" dedi.
Zeytin üreticisine soğuk darbesi
2020 yılı boyunca, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin tarımsal üretime olan olumsuz etkilerinin yaşandığını belirten Sarıbal, 23, 24 ve 25 Ocak 2021 tarihinde yoğun kar yağışı ve sonrasında eksi 12, 13'lere kadar düşen hava sıcaklığı nedeniyle Bursa'nın Gemlik, İznik, Karacabey, Mudanya, Mustafakemalpaşa ve Orhangazi'deki zeytinlikler büyük zarar gördüğünü söyledi. Mevcut sigorta sisteminin çiftçiyi korumaktan uzak olduğunu belirten Sarıbal, yetkililerin gereken incelemeleri yaparak oluşan zararı tespit etmesi ve üreticilere gereken yardımın yapılması için çağrıda bulundu.
Patates ve soğan depolarda çürüyor
Bütün çağrılara rağmen soğan ve patates üreticilerinin sorunlarına kulak tıkandığını ifade eden CHP'li Sarıbal, "Soğan ve patates depolarda çürüyor. Eğer üreticiye gereken destek sağlanmaz ise 2019 yılında tanzim çadırları kurmak zorunda kaldığımız gibi, önümüzdeki yıllarda yine patates ve soğan krizi yaşarız" dedi.
Ayçiçeğine 19 milyar dolar ödendi
Toprak Mahsulleri Ofisi'nin 25 bin ton ayçiçek yağı alımı için ihale açmasını da değerlendiren Sarıbal, "Ülke olarak yıllık 4 milyon ton ayçiçek tohumuna ihtiyacımız var. AKP, üreticiyi destekleyerek ülke içinde üretimi arttırmak yerine ithalatı tercih ediyor. Ayçiçek yağı en fazla tüketilen gıda ürünlerinden biri. Ama üretimimiz yeterli değil. AKP de her zaman olduğu gibi çareyi ithalatta buluyor. AKP döneminde 48 milyon ton yağlı tohumlar ithalatına 24 milyar dolar ödendi. Sadece ayçiçeği ve türevlerinden 31 milyon ton ithal edilerek 19 milyar dolar ödendi" dedi.
Millet aç!
Basın toplantısının ardından bir gazetecinin, son günlerin tartışma konusu olan "milli uzay programı" hakkındaki görüşlerini sorması üzerine Sarıbal, "Öncelikli derdimiz bu halkın gıda sorunu. İnsanlarımız pazar artıklarından, çöp konteynırlarından gıda ihtiyacını karşılamaya çalışıyor. Önce halkın işsizliğine, yoksulluğuna, gıda sorununa, açlığına çözüm bulun. O da olsun ama uzaydan önce dönüp vatandaşa bakın. Vatandaş aç. Önce bu vatandaşın çektiği açlığa çözüm bulun" karşılığını verdi.
