İstatistiklere göre, bu yıl 7851 yeni işyeri açılırken, 4314 işyeri de kapanmak zorunda kaldı. Diğer yıllarla karşılaştırıldığında, bu yıl iş yeri açılışlarında yüzde onluk bir azalma yaşanırken kapanışlar yüzde yirmi bir oranında arttı. Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Fahrettin Bilgit, konuyla ilgili konuştu. Bilgit, esnafın maliyetlerdeki yükseliş ve alım gücünün azalması nedeniyle zorlandığını belirtti.
"RAKAMLAR ÇOK AÇIK"
Kapanan ve açılan işyerleri sayısını geçen yıllarla kıyaslayabilmek için aylık ortalamalara dikkat çeken BESOB Başkanı Fahrettin Bilgit, açılışların yüzde on oranında azalırken kapanışların yüzde yirmi bir oranında arttığını da söyledi. Bilgit "2021 aylık ortalama 1.082 açılış, 440 kapanış. 2022 yılında 1.071 açılış, 442 kapanış 2023 yılında ise ortalama aylık açılış sayısı 981 iken, kapanış 539 oldu. Yani bu yıl açılışlar %10 azalırken kapanış %21 artmış. Rakamlar çok açık" dedi.
"YENİSİ AÇILMADIĞI GİBİ KAPANIŞLAR DEVAM EDİYOR"
"Yıllar içinde aslında beklenen açılış sayısının bir önceki yıla göre artmasıdır" diyen Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Bilgit "Nüfus arttıkça, yeni cazibe merkezleri oluştukça daha fazla işletme olur. Doğaldır ki bunların bazıları zaman içinde kapanır. Özellikle bazı mesleklerde bu daha belirgin olabilir. Örneğin bundan 10 yıl önce var olan internet kafeler artık çok azaldı, yenisi açılmadığı gibi kapanışlar devam ediyor. Açılış ve kapanış sayılarına baktığımızda "lokanta, kıraathane ve kafeler, bakkallar ve büfeler, kara yolu ile yük taşımacılığı, e/ticaret ... ilk dikkat çeken meslek grupları. Onları emlak, oto galeri, konfeksiyon, sebze meyve ticareti, inşaat gibi meslek grupları takip ediyor" ifadelerini kullandı.
"ESNAFIN ÇOK STOK BULUNDURAYIM DEME ŞANSI DA YOK"
Özellikle bu yıl fiyatlardaki artış, maaliyetlerdeki yükseliş ve vatandaşın alım gücündeki azalmanın esnafı olumsuz yönde etkilediğini vurgulayan Bilgit " 10 liraya aldığınız ürünü 12 liraya satıp iki lira kar ettim diye düşünürken 12 liraya sattığınız ürünü 13 liraya toptancıdan alamaz oluyorsunuz. Vatandaş geçen ay 12 liraya aldığı ürünü bu ay 14 lira etiketle görünce stokla çalışan büyük firmalara kaçıyor. Esnafın çok stok bulundurayım yarın bunların fiyatı artar nasıl olsa deme şansıda yok, gücü de" diye sözlerine devam etti.
"KİRALAR VE ENERJİ MAALİYETLERİ DE CABASI"
Asgari ücrete, vergi ve primlere yansıyan her artışın esnafın maaliyetini büyük işletmelere göre daha fazla etklediğini ve kira fiyatlarının da cabası olduğunu söyleyerek sözlerini sürdüren Bilgit "Üstelik belirli meslek gruplarında fiyatı esnaf kendine göre belirleyemiyor. Mesela ekmek ve ulaşım ücretleri gibi. Komisyonlarda karar veriliyor. Tabi bu zaman alıyor. Ancak benzine zam gelirken kimse taksiciye, servisçiye ne kadar arttıralım diye sormuyor. Yada un, doğalgaz, elektrik fiyatı artarken fırıncıdan onay almıyor. Esnaf yanında çok fazla işçi çalıştırmıyor olabilir ancak asgari ücrete, vergi ve primlere yansıyan her artış esnafın maliyetlerini oransal olarak büyük işletmelerden daha fazla etkiliyor. Kiralar ve enerji maliyetleri cabası bunların yanında cabası" diye konuştu.
"PEKİ NE YAPILABİLİR?: VERGİ VE SİGORTA AVANTAJLARI SAĞLANMALI"
Bilgit, çözüm önerilerine de değinerek esnaf için vergi ve sigorta yardımı yapılması gerektiğini vurguladı. Esnafın arkasında büyük sermaye gruplarının olmadığını ve bu nedenle destek gerektiğine dikkat çekti. Bilgit "Seçim öncesi sağlanan esnaf ve kredi kooperatiflerinin desteğide zaman içnde azaldı. Peki ne yapılabilir, esnaf ve küçük işletmeler için vergi ve sigorta avantajları sağlanmalı, nihayetinde bu esnafın arkasında büyük sermaye grupları yok. Esnaf kefalet sistemi daha efektif ve fazla kullanılmalı" diyerek sözlerini noktaladı.
