Bursa’nın en önemli doğal su kaynaklarından biri olan İznik Gölü’nde su
seviyesi kritik seviyeye düştü. Yaşanan kuraklık nedeniyle gölden tarımsal
sulama yapılması yasaklanırken, sanayi tesislerinin su kullanımına yönelik
herhangi bir kısıtlama getirilmemesi tartışma yarattı. Konuyu Türkiye Büyük
Millet Meclisi gündemine taşıyan CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan
Sarıbal, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yazılı
soru önergesi verdi. Milletvekili Sarıbal, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanı Murat Kurum’a “İznik Gölü’nden kaç sanayi tesisinin su temin ettiğini,
5 yıllık kullanılan su miktarı verilerini, tarımsal sulama yasaklanırken, sanayi
tesislerine su tahsis edilmesinin gerekçesini, sanayi tesislerinin İznik Gölü’ne
bıraktığı atık suların denetlenip denetlenmediğini, kirlilik oranlarını, sanayi
tesislerinin su kullanımına kısıtlama getirilip getirilmeyeceğini sordu.
Devlet Su İşleri 1. Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Kurak Şartlarda
Sulama Yöntemi Faaliyetleri” raporuna göre, Marmara Bölgesi’nde yaşanan su
krizinin belgelendiğini kaydeden Sarıbal, 2024 yılı Ocak ayına göre yağışlarda
%42 azalma görüldüğünü, son 23 yılın en kurak Haziran ayının yaşandığını
söyledi. Küresel ısınma ve yetersiz yağışların etkisiyle İznik Gölü'nü besleyen
kaynakların giderek azaldığına dikkati çeken Sarıbal, “Rapora göre 2022’de
%16, 2023’te %40 ve 2024’te %30 oranında su kaybı yaşanmaktadır.
Buharlaşma nedeniyle İznik Gölü’ne giren toplam su miktarı yetersiz kalmakta
ve su açığı yıllık 65 milyon metreküpe ulaştı. Gölün minimum işletme kotu
83,30 metre olmasına rağmen, 28 Şubat 2025 itibarıyla su seviyesi 82,80
metreye kadar düştü. Bu durum, gölden su çeken pompaların işlevsiz hale
gelmesine ve 16 bin 28 hektarlık tarım arazisine sulama suyu verilememesine
neden oldu. Bu veriler ışığında, İznik Gölü’nden su alan tüm pompaj sulamaları
iptal edildi. Keramet, Gölyaka-Balarım-Orhangazi II, İznik ve Boyalıca pompaj
sulamaları askıya alındı. İznik Gölü’nden su tahsisi durduruldu. Göl seviyesi
83,30 metreye ulaşmadıkça tarımsal sulama yapılmayacak. İznik Gölü ile
birlikte Çakırlı Göleti ve Çavuşköy Göleti'nde de su kısıtlamasına gidildi. 2025
sulama sezonunda: Tarım arazilerinde %50 oranında kuru tarım uygulanacağı
ifade edildi. Sulama alanı dışındaki bölgelere su verilmeyeceği belirtildi. Buna
rağmen, İznik Gölü çevresinde faaliyet gösteren sanayi tesislerinin su
kullanımıyla ilgili herhangi bir kısıtlama getirilmedi” ifadelerini kullandı.
İznik Gölü Koruma Bölgesi’nin yıllar içinde sanayi bölgesi olduğunu, onlarca
tesisin ya gölden su çektiğini ya da gölü besleyen su kaynaklarını sömürdüğünü
dile getiren Sarıbal, “AKP iktidarı tarafından özel yasalarla korunan Amerikan
Cargill, Heltaş ve diğer fabrikalar gölden su çekmeye devam ederken, gözden
çıkarılan yine çiftçi oldu. Çiftçi tarım yapmasın, toprağını ekmesin, yağmur
duasına çıksın, fabrikalar, İznik’in suyunu sömürsün. Çiftçinin tarlasını
sulamasına izin vermezken sanayi tesislerine gölden su çekme ayrıcalığı
tanımak çifte standarttır. Tarımı bitirmeye, üretimi durdurmaya, çiftçiyi
toprağından koparmaya çalışan, ülkenin tüm kaynaklarını sermayeye peşkeş
çeken bu anlayışı reddediyoruz” diye konuştu.
