İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası (İTSO) Başkanı Yavuz Uğurdağ, makamında düzenlediği basın toplantısında, Koronavirüsün ekonomik etkilerinin en az seviyede hissedilmesi noktasında sunulan devlet destekleri, kısa çalışma ödeneği şartları, işçi-işveren sorunları ve sektörel sorunlarla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
SEKTÖRLERİN TALEPLERİ SÜRÜYOR
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası (İTSO) Başkanı Yavuz Uğurdağ, “Koronavirüs salgınının, şehrimizin ve ülkemizin ekonomisine olumsuz yansımalarını en aza indirmek amacıyla çalışmalarımızı ve istişarelerimizi sürdürüyoruz. Bu süreçte üyelerimizden gelen görüş ve önerileri rapor haline getirerek hükümetimize ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğimize ilettik, iletmeye de devam ediyoruz. Koronavirüs karşısında ekonomimizi korumak amacıyla başlatılan mücadelede Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı ‘Ekonomik İstikrar Kalkanı’ paketi ile hatlar belirginleşmeye başladı. Bu süreçte alınan birçok olumlu karar olduğu gibi bunların yanı sıra sektörlerimize yönelik beklentilerimiz ve alınmasını istediğimiz tedbirler de devam ediyor.”
KGF DESTEĞİ 50 MİLYAR TL’YE ÇIKARILDI
“Kredi Garanti Fonuna sağlanan destek 25 milyar TL’den 50 milyar TL’ye çıkartıldı. Gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan, teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere bu kredilerde öncelik sağlanacaktır. İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verilecektir. Koronavirüs etkisiyle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüte düşen firmaların kredi siciline ‘mücbir sebep’ notu düşülecektir.”
ÇEK ÖDEMESİ DESTEK KREDİSİ
“Hazine destekli, Kredi Garanti Fonu (KGF) kefaleti ile başta KOBİ’ler olmak üzere kurumsal ve ticari müşterilerin, bugüne kadar gerçek ticari işlemlerine dayalı olarak keşide ettikleri ve edecekleri çeklerinin ödenmesi amacıyla, her bir banka tarafından ayrı ayrı belirlenmek üzere tahsis edilen limitler dâhilinde kredi kullandırılmaya devam edilecektir. “Çek Ödeme Destek Kredisi” ile müşterilerin ticari itibarlarının korunmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Kredi desteği 3 ay anapara ve faiz ödemesiz, toplam 12 ay vadeli ve yıllık % 9,5 faizli olacaktır.”
“İŞ’E DEVAM DESTEĞİ”
“Hazine ve Maliye Bakanlığımız tarafından açıklanan “İş’e Devam Desteği” kapsamında Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank, Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım tarafından sektör ayrımı gözetmeksizin, hazine destekli Kredi Garanti Fonu kefaleti ve çalışan sayılarında azaltma yapmamaları ön koşuluyla firmalarımıza destekler sunulmaktadır. Salgından olumsuz etkilenen başta KOBİ’ler olmak üzere kurumsal ve ticari ölçekteki tüm firmaların işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kamu bankaları ve katılım finans kuruluşları tarafından “İş’e Devem Desteği” sunulmaya başlandı. Bu destekler kapsamında azami 25 milyon TL yıllık cirosu olan firmalara 10 milyon TL limit, 25-125 milyon TL arası yıllık cirosu olan firmalara 25 milyon TL limit, 125 milyon TL ve üzeri yıllık cirosu olan firmalara ise 100 milyon TL’ye varan limitler sunulmaktadır. 6 ay ödemesiz, yıllık %7,5 maliyetle 36 ay vade imkânı sunan bu desteklere yönelik talepler 26 Mart 2020 tarihinden itibaren kabul edilmeye başlanmıştır.”
“ESNAF VE SANATKÂRLARIMIZ EKONOMİNİN CAN DAMARLARIDIR”
“Bunun yanı sıra esnaf ve sanatkârlarımız da bu süreçten olumsuz etkilenmişlerdir. Ekonominin can damarları olan küçük esnaflarımızın yaşayacağı sıkıntılar ileride kronik problemlere dönüşebilir. Bu sebeple salgın nedeniyle işletmeleri kapatılan küçük esnafımıza yönelik hibe şeklinde uygulanmasını da hükümetimizden talep ediyoruz.”
TÜRK EXİMBANK DESTEKLERİ
“Türk Eximbank tarafından da Koronavirüse karşı destek paketi devreye alınarak işletmelerin hayatta kalması için çalışılmaktadır. Türk Eximbank’ın TC Merkez Bankası ve kendi kaynaklarından kullandırdığı kredilerin vadesi Haziran sonuna kadar gelecek kredi geri ödemelerinde, firmalarımızın talepleri doğrultusunda 3 ile 6 aya kadar uzatılmıştır ve ihracatçılarımıza faiz ödemelerini 6 ay erteleyebilme fırsatı verilmiştir. Ayrıca, kredi geri ödeme vadelerinin uzatılması, taahhüt kapatmaya ilave 1 yıl süre tanınması, reeskont kredilerinde 2 yıl vade imkanı sunulması ve sigorta limitlerinde alıcıya tanınan vadelerin ücretsiz olarak uzatılmasıyla birlikte üreticilerimizin zor durumda kalmamaları sağlanmıştır.”
“TAAHHÜTLERE AYKIRI UYGULAMALARI BDDK’YA ŞİKÂYET EDİN”
“Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumumuz (BDDK) da finansal istikrar kalkanı kararları doğrultusunda herkesin elinden gelen azami gayreti göstermesi düşüncesiyle süreci en iyi şekilde yönetebilmek için çalışmalarını ve gözlemlerini sürdürmektedir. Virüsün etkilerinin ekonomiye, piyasalara, üretime ve istihdama olumsuz yansımalarını en az seviyede tutabilmek amacıyla finansal kurum ve kuruluşlar tarafından uyulması gereken bazı kararlar vermiştir. BDDK, kredi limiti olan firmaların likidite ve nakit ihtiyaçlarının karşılanması yönündeki taleplerin hızlıca karşılık bulması ve kredi limitlerinin kullandırılmasında kısıtlamaya gidilmemesi uyarısında bulunarak üreticilerimize önemli bir kolaylık sağlamıştır. Ayrıca kredi geri çağırma, mevcut kredi limitini kullandırmama, fiyat artırma, teminat şartlarını zorlaştırma, makul faiz oranlarıyla yeniden yapılandırma yapmama gibi uygulamalardan kaçınılması gerektiği de vurgulanmaktadır. Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat Albayrak da yaptığı açıklamalarında, taahhütlere aykırı uygulamalarla karşılaşanların şikâyetlerini BDDK’ya iletmeleri isteyerek BDDK’nın bu konuda süreci etkin bir şekilde takip ettiğini ve üreticilerin yanında olduğunu vurgulamıştır.”
SİCİL AFFI
“Karşılıksız çek ve protestolu senetler ile kredi ve kredi kartı borçlularına ilişkin sicil affı da piyasaları rahatlatmıştır. Anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 24 Mart 2020’den önce olup da ödemelerini aksatanların Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, söz konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31 Aralık 2020’ye kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmayacaktır. Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların mevcut kredileri yeniden yapılandırması ya da yeni kredi kullandırması, bu kuruluşlara hukuki ve cezai sorumluluk doğurmayacaktır. Karşılıksız çekten mahkûm olanların, cezaya konu bedelin 10’da 1’ini alacaklıya öderse infazları durdurulacak; borcun kalanını ikişer ay arayla 12 eşit taksitle ödediği takdirde ise mahkûmiyet kaldırılacaktır. Bu şekilde üreticilerin sicillerinde bulunan faktörler göz ardı edilerek işletmelerini ayakta tutabilmeleri için zemin hazırlanmıştır.”
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ
“Desteklerin en göze çarpanlarından bir tanesi de Kısa Çalışma Ödeneğidir. İŞKUR tarafından sağlanacak olan bu destekle, faaliyetlerine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği sağlanırken işverenlerin de mağduriyetleri azaltılmış olacak. 'Kısa çalışma ödeneğinden ancak; kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olup, son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olanlar yararlanabiliyordu. Yeni Koronavirüs tedbirleri kapsamında yapılan düzenlemeyle uygulama şartlarını kolaylaştırıldı ve 600 gün şartını 450 güne, 120 gün şartını da 60 güne düşürüldü. Bununla birlikte işverenler için mevcut istihdamı koruma şartı da eklenerek çalışanların hakları gözetildi.”
İŞÇİ-İŞVEREN DAYANIŞMASI SAĞLANMALI
“Bu noktada işverenlerimize ve işçilerimize çağrıda bulunmak istiyoruz. Her şeyi bir yana bırakarak bu süreci birlik ve beraberlik içerisinde çalışarak atlatmak zorundayız. İşverenlerimize bu noktada büyük görevler düşmektedir. Nasıl ki devletimiz işverenlerimizin arkasında duruyorsa işverenlerimiz de işçilerimizin yanında yer almalılar. İşverenlerimizin işçilerini ücretsiz izne çıkarmasına kesinlikle olumlu bakmıyoruz. İşverenlerimizin, işçilerini ücretsiz izne çıkarmak yerine kısa çalışma ödeneklerinden faydalanmalarını ve bu süreçte işçiyi gözetmelerini bekliyoruz. Yaşanan bu zorlukta işçisinin yanında olmayan işletmelerin süreç atlatıldıktan sonra işçisini yanında arama hakkı yoktur. Firmalarımızın, ilçemizin ve ülkemizin bu günlere gelmesine işçilerimizin büyük emekleri vardır. Şimdi bu emeğin karşılığını verme vaktidir. Hepimiz bu geminin içerisindeyiz. Bugün işçimizin yaşayacağı sorunların, yarın bizim yaşayacağımız sorunlar haline dönüşmesini istemiyorsak onların yanında durmalı ve menfaatlerini gözetmeliyiz. Bu noktada başta bizler İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası olmak üzere şehrimizde yer alan İş Adamları Dernekleri ve STK’lar olarak aynı fikri savunuyor ve işçi-işveren birlikteliğini görmek istiyoruz.”
SİGORTACILIK SEKTÖRÜ UNUTULMADI
“Mücadele kapsamında sigortacılık sektöründe de önemli kararlar alınmıştır. Hazine ve Maliye Bakanlığı, aksi belirtilmedikçe geçici süre ile ekspertiz işlemlerinin uzaktan yapılabileceği açıklamıştır. Fiili ekspertiz yapılması gereken hallerde ise eldiven, maske, tulum vb. güvenlik tedbirlerine uyulması gerektiği belirtilmiştir. Sigorta tahkim komisyonuna yapılan başvurulara ilişkin işlemler, tutanak değerlendirme komisyonunca yapılan değerlendirmeler ve trafik sigorta poliçelerinin yenilenmesi hususlarında süre uzatımlarına gidilmiştir. Sigorta poliçelerinin prim ödemelerinde yaşanacak gecikmeler sonucu, poliçeler hemen iptal edilmeyerek ödeme kolaylığı için 1 ay ek süre tanınacaktır. Sağlık sigortasında tazminat talepleri doğrultusunda, sigorta şirketiyle anlaşmalı olmayan kurumların, tedavilerin sağlık sigortası kapsamında tazmini için fatura asıllarını ilgili sigorta şirketine göndermesi gerekmektedir. Bununla birlikte, tazminat ödemeleri, sigortacılık e-başvuru sistemine şirketler tarafından gönderilen yazılarla ilgili de düzenlemeler yapılmış ve Haziran ile Eylül aylarında yapılacak olan aktüerlik sınavları iptal edilmiştir.”
ÇEKLERE “KARŞILIKSIZDIR” İŞLEMİ YAPILABİLECEK
“Torba Yasa olarak bilinen 7226 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile karşılıksız çek düzenlemekten kaynaklı ceza davalarına yönelik değişiklikler yer alırken doğrudan çek ibrazına yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Çek ibrazına engel teşkil eden bir düzenleme bulunmadığından dolayı bankalar, ibraz edilen çeklerle ilgili ‘karılıksızdır işlemi’ yapabileceklerdir.”
SÜRELER DURDURULDU!
“Yine Torba Yasa’da yapılan değişikliklere göre, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler 30 Nisan 2020’ye kadar durduruldu.”
TELAFİ ÇALIŞMA SÜRESİNDE DEĞİŞİKLİĞE GİDİLDİ
“Zorunlu sebeplerle iş durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi ya da benzer sebepler sonucu işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması, tamamen tatil edilmesi veya işçinin talebiyle kendisine izin verilmesi halinde, işveren 4 ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilecek. Cumhurbaşkanlığı kararı ile bu süre 2 katına çıkartılabilecek.”
KİRA BEDELLERİNİN ÖDENMEMESİ FESİH VE TAHLİYE SEBEBİ OLMAYACAK
“Torba Yasa ile yapılan kanun değişikliğine göre, 1 Mart 2020 ile 30 Haziran 2020 tarihlerine kadar işleyecek işyeri kira bedellerinin ödenmemesi, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacaktır. Bu noktada mülk sahiplerimizin de kiracılarımızın da birbirlerini zor durumda bırakmadan, vicdan muhasebesi yaparak süreci el birliğiyle yürütmelerini temenni ediyoruz.”
TEMASSIZ DIŞ TİCARET
“Ticaret Bakanımız Sayın Ruhsar Pekcan da bugün “Temassız Dış Ticaret” başlığı altında yürütülen çalışmaları kamuoyu ile paylaştı. Bu çalışma kapsamında ihracat işlemlerimiz 3 şekilde sürdürülecek. Irak Habur sınır kapısından dorse, konteyner ve şoför değişimi ile bölgeye ihracatın sürdürülmesi planlanmıştır. Bunun yanı sıra demiryolu ve denizyolu ile de ihracat yöntemleri belirlenmiştir. Pendik, Tuzla, Ambarlı, Yalova, Çeşme ve Mersin limanlarından Fransa ve İtalya’ya feribot yoluyla şoförsüz araç gönderimi yapılarak ihracat gerçekleştirilecek. İran ile yaşanan ihracat sorunu da Kapıköy bağlantılı tren yolu ile çözülmüştür. Bakü-Tiflis-Kars demiryolu 2 bin 500 ton kapasiteyle ticari hizmet verecek olup bu kapasite 6 bin tona kadar genişletilebilecektir.”
EMEĞİ GEÇENLERE TEŞEKKÜR
“Bizler de İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası olarak üyelerimizin ve özel sektör temsilcilerimizin taleplerini ve beklentilerini Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğimiz aracılığıyla ilgili Bakanlıklarımıza Cumhurbaşkanımıza iletiyoruz. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu, taleplerimizi hızlık bir şekilde ilgili mercilere ulaştırarak çözüm üretilmesine öncülük sağlamaktadır. Bu zor günlerde iş dünyamızı yalnız bırakmayarak büyük emekler sarf eden Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’na, iletilen talepleri değerlendirerek sektörlere destekler sunan Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere tüm Bakanlıklarımıza teşekkür ederiz” ifadelerini kullandı.
