Süt sektöründe yaşanan sıkıntıların et krizinin de temel sebebi olduğunu dile getiren Ün,
“2020 yılının Ekim ayında başlayan süt hayvancılığı krizi nedeniyle yüzbinlerce süt ineği
kesime gitti. O dönemde süt para etmediği için üreticiler hayvanlarını elden çıkarmak
zorunda kaldı ve kısa vadede et fiyatları düşse de uzun vadede besi hayvancılığı da büyük
zarar gördü. Aradan geçen 4,5 yılın ardından hâlâ süt krizini konuşuyoruz. Ulusal Süt Konseyi,
2025 yılı için çiğ süt tavsiye fiyatını 17,15 TL olarak açıklarken, TÜSEDAD’ın son
hesaplamalarına göre çiğ süt üretim maliyeti 19,58 TL’ye ulaştı. Üreticinin sürdürülebilir bir
üretim yapabilmesi için satış fiyatının en az 25,2 TL olması gerekiyor. Ancak şu anda litre
başına 8 TL’lik bir zarar söz konusu. Dünyanın hiçbir yerinde üretici bu kadar büyük bir
maliyet farkını karşılayamaz. Böyle giderse Mayıs ayında Türkiye yeni bir krizle karşı karşıya
kalacak ve yine yüzbinlerce süt hayvanı kesime gidecek” dedi.
"Tarım Bakanlığı Üreticinin Yanında Değil"
Ün, süt alım fiyatlarının üretim maliyetlerine uygun hale getirilmesi gerektiğini vurgulayarak
Tarım ve Orman Bakanlığı’nı eleştirdi. “Bakan İbrahim Yumaklı, Ulusal Süt Konseyi’nin
yönetmeliğini değiştirmekle uğraşacağına bir kez olsun süt üreticisinin yanında dursun. Ancak
görüyoruz ki bakanlık bürokratları tercihini yine sanayiciden yana kullanıyor. AKP’nin bugüne
kadar tarım politikalarında hep büyük sermaye sahiplerini kayırdığı ortada. Tarımda
sanayiciyi koruyarak küçük üreticiyi ezmeye devam ediyorlar. Eğer süt alım fiyatlarını revize
edecek hızlı bir karar alınmazsa, bugün nasıl besi hayvanı ithal ediyorsak, yarın da süt ithal
eder hale geleceğiz. Kimse ‘bu olmaz’ demesin, AKP’nin beceriksiz politikaları nedeniyle bu
ülke defalarca ithalata mahkûm edildi” diye konuştu.
"Üretici de Tüketici de Mağdur"
Süt fiyatlarının üreticiye para kazandırmadığını, ancak tüketicinin de süte ve süt ürünlerine
ulaşamadığını belirten Ün, “Bugün Erzurumlu süt üreticisi, litresini 11 TL’ye bile satamazken
isyan ediyor. Öte yandan vatandaş, çocuğuna süt veremiyor, kahvaltıya peynir koyamıyor,
yoğurt ve ayran alamıyor. TÜİK’in açıkladığı enflasyon verileri bile gerçeği gizleyemiyor: Süt
fiyatları aylık %9, peynir %7, tereyağı ise %14 arttı. Tüketicinin cebinden çıkan para sürekli
artarken üreticiye süt alım fiyatında tek kuruşluk bir iyileştirme yapılmadı. AKP, hayvancılığı
ette olduğu gibi sütte de dışa bağımlı hale getiriyor” dedi.
"Çözüm Belli Ama İrade Yok"
Ün, süt ve besi hayvancılığının sürdürülebilir hale getirilmesi için atılması gereken adımları da
sıraladı:
Meraların ıslah edilerek üreticinin uygun yem temin etmesi sağlanmalı.
Hayvancılığa verilen destekler en az dört katına çıkarılmalı.
Et ve Süt Kurumu, piyasaya müdahale ederek üreticinin zarar etmesini önlemeli.
Ancak mevcut hükümetin bu adımları atacak ne iradesi ne de bütçesi olduğunu savunan Ün,
“AKP, yıllardır tarımı ve hayvancılığı kendi yandaşlarına rant sağlamak için yönetti. Sonuç
olarak kasada para kalmadı. Tarım ve hayvancılıkla uğraşan milyonlarca insanın
mağduriyetini gidermek için sandığın gelmesini beklemekten başka çare kalmadı. O gün
geldiğinde bu kâbus sona erecek” ifadelerini kullandı.
